Mehmet Sarıoğlan - Gülhan Yalın
İnsanların beslenme davranışları yaşadıkları sosyo-ekonomik durumlara göre farklılık göstermektedir.
İnsanların gelir durumları onların tüketim alışkanlıklarını etkilemektedir.
İnsanların ait olduğu sosyal sınıflara göre hangi gıdaları ne kadar yedikleri birbirinden bağımsız olmaktadır.
Bununla beraber yemeklerin üretim biçimleri, hazırlanması, sunumu ve kullanılan ekipmanlarda bireylerin mensubu olduğu sosyal sınıfa göre farklılık teşkil etmektedir.
Bu farklılıklar toplumların sahip olduğu mutfaklar arasında görüldüğü gibi aynı zamanda bir toplum içinde tabakalarda da görülmektedir.
Herhangi bir sosyal tabakaya dahil olmak, insanların davranışlarına ve bireylere karşı tutumlarına da yön verme noktasında oldukça önemli bir rol üstlenmektedir. Özellikle birey davranış sergilerken mensubu olduğu sosyal sınıfın normlarına bakarak o doğrultuda bir davranış göstermektedir. Bu normlar sayesinde de insanların hayat görüşü şekillenmektedir.
Ekmek tüm toplumlarda farklı anlamlar içerdiği gibi yoksullar içinde temel yiyecek maddesi olmuştur. Yunun halkı için arpa olarak görülen ekmek, Roma döneminde buğday ekmeği olarak bilinmektedir. Türk mutfak kültüründe ekmeğin değeri "yiyecek bir somun ekmeği yok" ibaresi ile fakirlik göstergesi olmaktadır. Türk toplumlarında gelir düzeyi düşük olan halk, ekmeğini kendi yapar ve fırından almaz.
Ayrıca özellikle köyde ev kadınlarının kendi ekmeklerini yapmaları ile köy ekmek çeşitleri de üretilmiştir. Son zamanlarda ise bu el emeği ekmekler "nostalji" ibaresi ile bir çok pazarda yer almakta ve hatta büyük restoranların mutfaklarında konuklara sunulmaktadır.
Yine çay ile ilgili örnek verilecek olursa, özelikle keyif maddesi olarak ifade edilen çay 17. yüzyılda Avrupa’da tanınmaya başlamış, 18. yüzyılda ise yalnızca üst kesimlerce tüketilmiştir.
Fakat çayda görülen taklit hiçbir besin grubunda görülmemiştir.
Türk mutfak kültüründe yine bir başka örnek olarak kahve verilebilir ki, kahve ile ilgili birçok söz söylenmiştir. "Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır" atasözünde olduğu gibi kahve kültürel bir gösterge olarak karşımıza çıkmaktadır.
|
